Zachte pensioenrechten bij een verzekeraar!?

De huidige herijking van ons pensioenstelsel zal ook vertaald moeten worden naar de pensioenmarkt van de verzekeraars (verzekerde regelingen). De oude normen en waarden die we in die markt - uit werknemersbelang - altijd hebben verdedigd, zijn aan herijking toe. 

Het is de stilte voor de storm. Binnenkort komen alle werkgroepen die zich buigen over de pensioentoekomst van de BV Nederland, met hun bevindingen naar buiten. Wat wordt de nieuwe discontovoet, hoe werkt het nieuwe toetsingskader (FTK2) en ga we al dan niet oude rechten invaren in het nieuwe systeem!? Een problematiek die vooral de spelregels van onze pensioenfondsen betreft. Maar hoe zit het nu met de verzekeraars? Het lijkt erop dat er een nieuwe splitsing komt: voor zachte rechten (lees: 'minder zekere' rechten) moet je bij de pensioenfondsen zijn, maar voor de harde zekerheid kun je nog altijd bij een verzekeraar terecht. Geen doorschuiven van opgebouwde rechten naar een latere pensioenleeftijd; geen afstempelrisico. Feest!!
Dat feest verstomt echter al snel als het prijskaartje bekend wordt gemaakt. In veel trajecten met verzekerde regelingen ontstaat nu een prijsstijging in de orde van grootte van 40% tot 90%!! De conclusie is duidelijk: ook als het pensioen bij een verzekeraar is ondergebracht, zal er 'een truc' nodig zijn om het pensioen betaalbaar te houden. Werknemersvertegenwoordigers die dat bij pensioenfondsen accepteren, zullen derhalve ook met een andere blik naar verzekeraars moeten gaan kijken.

Nieuwe opbouw
Om de kosten van de verzekeraar op een acceptabel niveau te houden, kunnen de garantiekosten worden beperkt door af te zien van overrentedeling. Dat lijkt voor een pensioenadviseur die graag aan de werknemerskant staat, misschien vloeken in de kerk. Want zonder overrentedeling is er geen indexatiekans. En dat is toch noodzakelijk!? 
Daar staat echter tegenover dat de verzekeraar een nominale garantie afgeeft (geen afstempelen) én een vaste pensioenleeftijd. Gaat de levensverwachting stijgen, dan zal de pensioenleeftijd bij pensioenfondsen, zo wil het nieuwe stelsel, doorschuiven (ook over de al gerealiseerde opbouw), maar niet bij de verzekeraar.
Bij een verzekeraar zal dat doorschuiven leiden tot een hoger pensioen. Aldus wordt feitelijk wel degelijk een stukje waardevastheid ingeregeld.

Invaren van oude opbouw? 
Reeds opgebouwde rechten staan bij de verzekeraars nu veelal 'onder water'. Er is minder geld beschikbaar dan feitelijk is vereist. De verzekeraar heeft een garantie gegeven en zit hier dus met de gebakken peren. De verzekerde echter ook, want die heeft nu nauwelijks overrentepotentieel (lees: indexatiekans). Om dat (toekomstig) potentieel te behouden, moet er fors worden betaald. En onduidelijk is of daar ooit wat van terugkomt naar de betaler. 
In de praktijk bestaan nu al constructies, waarin een verzekeraar bereid is een deel van dat 'gat' bij te storten onder voorwaarde dat die harde pensioenrechten worden omgezet in kapitaaltoezeggingen. Als het ware dus van middelloon naar beschikbare premie. Vijf jaar geleden zou ik een dergelijke constructie onmiddellijk als verderfelijk hebben gekwalificeerd. Maar, indien de verzekeraar voldoende bijstort, is dit in het huidige tijdsmoment feitelijk niet anders dan een 'verzekerde variant' van het 'invaren van oude rechten' naar nieuwe zachte pensioenen. Wie A zegt bij de pensioenfondsen, moet ook B durven zeggen bij de verzekerde regelingen!