Verlangen naar de reproman

In discussies over de toekomst van de arbeidsmarkt, wordt regelmatig uitgesproken dat het einde van grote arbeidsorganisaties in zicht is. Want niet alleen is er de verschuiving naar meer flexibele contractvormen, ook is er steeds minder noodzaak voor lange termijn vaste verbintenissen rond één product of dienst. De toekomst is aan creatieve, netwerkende ZZP’ers die samen iets moois van de grond tillen en weer uit elkaar gaan als hun gezamenlijke doel bereikt is. Waarom nog bureaucratische instituten in leven houden wiens houdbaarheidsdatum allang is overschreden. En die broeinesten vormen voor luie, zekerheidszoekende werknemers.

Het roept bij mij een licht verdrietige stemming op die ik meteen onderdruk omdat ik mijzelf niet als een conservatief zou willen beschouwen. Ik ben toch ook best een snelle projectleider met meerdere opdrachtgevers en dynamische netwerken? Als ik tussen twee afspraken door nog even een projectplan afschrijf in Seats2meet, ben ik zelfs deelgenoot van de nieuwe tijd. Twee jongens schrijven een business plan en hun overbuurman bemoeit zich ermee: ‘Zo moet je dat niet doen, ik heb nog wel een leuk voorbeeld liggen.’ De contactgegevens zijn al snel uitgewisseld en de kennis is gedeeld. ZZP’ers vinden klanten, creatievelingen vinden sparring partners en iedereen krijgt gratis lunch (Of mocht ik dat niet doorvertellen? Het werkt natuurlijk niet meer als jan en alleman daar van gaat profiteren...).

De nieuwe wereld is al binnen handbereik. Maar toch. Voorzichtig werp ik tegen dat je verbanden nodig hebt die jouw ambities overstijgen en dat mensen op feestjes zich nog steeds graag verbinden aan de bekende namen: Vroeger werkte ik bij A, maar nu ben ik voor mezelf begonnen. Ik ben zelfstandige, maar doe veel projecten voor B en C. En belangrijker nog: wie moet het land draaiende houden, als de slimme adviseurs en dynamische projectleiders vertrokken zijn?

De reden van mijn nostalgie ligt nog ergens anders. Ik heb zeven jaar in een grote organisatie gewerkt. Met al zijn eigenaardigheden was die organisatie een prachtige mengelmoes van bazen, secretaresses, beleidsmedewerkers, projectleiders, kantinejuffrouwen, repromannen en helpdeskmedewerkers. Alle opleidingsniveaus, politieke kleuren, leeftijden en menstypes ontmoetten elkaar en spraken over, scholden op of sloofden zich uit voor de organisatie. In een tijd waarin we elkaar toch al niet meer tegenkomen in onze buurt, in kerken of sportclubs, is het bijzonder waardevol om deel uit te maken van zo’n groter verband. Het leert je verder kijken dan je eigen wereldvisie en ambities. De reproman en de kantinejuffrouw (of zo u wilt: de reprovrouw en de kantinemeester) ben ik nog niet tegengekomen op LinkedIn of bij de nieuwe netwerken. Ik vrees dat zij in het toekomstbeeld van de ZZP’er zijn vervangen door koffie bij de Starbucks, digitale netwerken en gratis lunch bij S2M. En dat voelt toch een beetje kaal.