Pensioenfondsfusies op de Malediven

Stop 100 Nederlanders op een ruim vakantie-eiland bij de Malediven en iedereen is happy. Maar hoe kleiner het eiland is, hoe groter de kans dat er irritaties ontstaan. Mocht het eiland niet groter zijn dan een voetbalveld, dan krijg je geheid ruzie, hoe mooi het weer ook is!
Bent u het met deze stelling eens? Ik wed van wel. De menselijke natuur is voorspelbaar, nietwaar!?

Momenteel zijn veel pensioenfondsen op zoek naar consolidatie. Ze zoeken naar efficiëntie door ‘groter te groeien’ en daarmee kosten te besparen, governance te verbeteren en rendementen te kunnen vergroten. Iedereen is er maar druk mee, maar in de praktijk gaat er nogal eens iets mis. Dat varieert van hoog oplopende ruzies die vertragend en kostenverhogend doorwerken tot zelfs - na een proces dat ruim een jaar heeft geduurd en veel heeft gekost - een fusie die niet doorgaat. Hoe komt dat toch!?

De spelregels en vereisten die gelden bij een dergelijke fusie zijn complex en de financiële/economische omgeving is op dit moment dramatisch. Dat maakt een fusie anno nu verdraaid lastig. Het geeft maar heel weinig manoeuvreerruimte bij zo’n fusieproces. 
In vakantietermen: de vakantiebestemming - ons tropische eilandje - is verrekte krap.

De partijen die bij een fusie zijn betrokken, zijn talrijk: het bestuur, de toezichthouder, het verantwoordingsorgaan, de raad van toezicht, de actieve deelnemers, de gepensioneerden en overige inactieve deelnemers, en oh ja, ook nog eens de (eigen) cao-partijen. 
Ook cao-partijen van andere sectoren kunnen mogelijk een positie hebben in een dergelijk proces, als het gaat om een fonds dat een verplicht gestelde regeling uitvoert en qua werkingssfeer sectorale overlap kent. Dat kan zelfs een complete showstopper voor een fusie worden, blijkt in de praktijk.
Al deze partijen zijn allemaal erg belangrijk, en zetten zich - gelukkig maar - met hart en ziel in op het eigen verantwoordelijkheidsgebied; hun eigen territorium, zou je kunnen zeggen. 
In vakantietermen: er zijn op het piepkleine strand wel akelig veel toeristen die allemaal ergens hun handdoek moeten neerleggen.

Een pensioenfondsbestuur moet bestaande rechten goed onderbrengen. We zeggen: ze gaan over het oude, opgebouwde pensioengeld. Cao-partijen moeten een (nieuwe) regeling onderbrengen: zij gaan over het nieuwe pensioengeld. Ieder heeft het eigen territorium, maar die liggen wel akelig dicht tegen elkaar aan: de handdoekjes op het piepkleine strand.
Het verantwoordingsorgaan controleert het bestuur, maar kan dus niets zeggen over wat cao-partijen afspreken. Zij kunnen zich er echter wel aan irriteren als zij bijvoorbeeld vinden dat opgebouwde rechten, of indexatiekansen daarvan, er in de toekomst - in de nieuwe regeling - bekaaid van af komen. Voor je het weet, ontstaat in zo’n proces van fusie, dat juist bedoeld is om voor iedereen winst op te leveren (grotere efficiëntie, betere governance, lagere kosten, meer rendement), de grootst mogelijke trammelant.

Dat moet je niet willen. Kundige, externe procesbegeleiding is daarbij een goede oplossing. Gelukkig zijn er bij a-advies mensen die verstand hebben van deze processen en ervaring hebben met fondsfusies, governance, medezeggenschap en pensioentechniek. Voor meer informatie of een keer brainstormen: gewoon bellen. Een fijne vakantie wordt dan weer zo goed als zeker!!